จุดมุ่งหมายของการดำเนินงานด้านจรรยาบรรณ
คณะกรรมการข้าราชการพลเรือนในสถาบันอุดมศึกษา (ก.พ.อ.) ได้กำหนดมาตรฐานจรรยาบรรณที่พึงมีในสถาบันอุดมศึกษา โดยให้สถาบันอุดมศึกษาแต่ละแห่งนำมาตรฐานจรรยาบรรณดังกล่าวไปกำหนดเป็นแนวปฏิบัติสำหรับใช้เป็นเครื่องมือสำคัญในควบคุมดูแลความประพฤติของบุคลากรให้เป็นผู้มีความประพฤติและปฏิบัติหน้าที่ราชการภายใต้หลักความประพฤติที่ดีงาม
พัฒนาการของการดำเนินงานด้านจรรยาบรรณของมหาวิทยาลัย
เดิมมหาวิทยาลัยขอนแก่นเป็นหน่วยงานของรัฐ สังกัดทบวงมหาวิทยาลัย ต่อมามีการปรับปรุง กระทรวง ทบวง กรม ตามพระราชบัญญัติปรับปรุง กระทรวง ทบวง กรม พ.ศ. ๒๕๔๕ และอยู่ในช่วงกระแสการปฏิรูประบบราชการจึงทำให้มหาวิทยาลัยขอนแก่นถูกปรับเปลี่ยนไปอยู่ภายใต้สังกัดคณะกรรมการอุดมศึกษา กระทรวงศึกษาธิการ ซึ่งในขณะนั้นยังไม่ได้มีตราพระราชบัญญัติระเบียบข้าราชการพลเรือนในสถาบันอุดมศึกษา พ.ศ. ๒๕๔๗ มหาวิทยาลัยขอนแก่นจึงยังคงบังคับใช้พระราชบัญญัติระเบียบข้าราชการพลเรือน พ.ศ. ๒๕๓๕ โดยอนุโลม และถือปฏิบัติตามจรรยาบรรณตามที่ได้กำหนดไว้ในมาตรา ๙๑ แห่งพระราชบัญญัติฉบับดังกล่าว และถือปฏิบัติตามระเบียบ ก.พ. ว่าด้วยจรรยาบรรณของข้าราชการพลเรือน พ.ศ. ๒๕๓๗ เรื่อยมา
จนกระทั่งเมื่อมีการตราพระราชบัญญัติระเบียบข้าราชการพลเรือนในสถาบันอุดมศึกษา พ.ศ. ๒๕๔๗ ซึ่งมีผลบังคับใช้ตั้งแต่วันที่ ๑๓ พฤศจิกายน ๒๕๔๗ เป็นต้นไป โดยตามมาตรา ๔๕ และมาตรา ๔๖ ได้กำหนดให้สถาบันอุดมศึกษากำหนดจรรยาบรรณขึ้นใช้บังคับ ดังนั้น มหาวิทยาลัยขอนแก่นจึงได้จัดทำข้อบังคับจรรยาบรรณขึ้นใช้เป็นฉบับแรก เมื่อปี พ.ศ. ๒๕๔๙ คือ “ข้อบังคับสภามหาวิทยาลัยขอนแก่นว่าด้วย จรรยาบรรณของข้าราชการและอาจารย์ พ.ศ. ๒๕๔๙” ประกาศใช้เมื่อวันที่ ๒๖ เมษายน ๒๕๔๙ และได้มีการแต่งตั้งคณะกรรมการจรรยาบรรณของมหาวิทยาลัยชุดแรก คือ คณะกรรมการจรรยาบรรณชุดของท่านสมพร กลิ่นพงษา ซึ่งดำรงตำแหน่งเป็นประธานคณะกรรมการจรรยาบรรณในขณะนั้น
ทั้งนี้ ภาพรวมของการดำเนินการด้านจรรยาบรรณของมหาวิทยาลัยแต่ละแห่งในขณะนั้นได้กำหนดจรรยาบรรณแตกต่างกันออกไปทำให้ไม่มีมาตรฐานจรรยาบรรณที่ชัดเจนและมีการถกเถียงกันเป็นวงกว้าง จนกระทั่ง คณะกรรมการข้าราชการพลเรือนในสถาบันอุดมศึกษา (ก.พ.อ.) ได้มีประกาศ ก.พ.อ. เรื่อง มาตรฐานจรรยาบรรณที่พึงมีในสถาบันอุดมศึกษา ซึ่งประกาศใช้เมื่อวันที่ ๘ พฤศจิกายน ๒๕๕๐ เพื่อเป็นแนวทางให้มหาวิทยาลัยพิจารณากำหนดมาตรฐานจรรยาบรรณให้เป็นไปในทิศทางเดียวกัน ดังนั้น มหาวิทยาลัยขอนแก่นจึงได้มีการปรับปรุงข้อบังคับฯฉบับดังกล่าว และได้ออกข้อบังคับสภามหาวิทยาลัยขอนแก่น ว่าด้วยจรรยาบรรณของบุคลากร มหาวิทยาลัยขอนแก่น พ.ศ. ๒๕๕๐ ประกาศใช้เมื่อวันที่ ๗ พฤศจิกายน ๒๕๕๐ (ข้อบังคับฉบับที่ ๒) ต่อมามหาวิทยาลัยขอนแก่นได้มีการปรับปรุงข้อบังคับด้านจรรยาบรรณเรื่อยมาเพื่อให้การบังคับใช้ข้อบังคับด้านจรรยาบรรณของมหาวิทยาลัยเกิดประสิทธิภาพและประสิทธิผล จึงได้ประกาศใช้ข้อบังคับสภามหาวิทยาลัยมหาวิทยาลัยขอนแก่น ว่าด้วยจรรยาบรรณของบุคลากร มหาวิทยาลัยขอนแก่น พ.ศ. ๒๕๕๒ ประกาศใช้เมื่อวันที่ ๒ กันยายน ๒๕๕๒ และข้อบังคับสภามหาวิทยาลัยมหาวิทยาลัยขอนแก่น ว่าด้วยจรรยาบรรณของบุคลากร มหาวิทยาลัยขอนแก่น พ.ศ. ๒๕๕๕ ประกาศใช้เมื่อวันที่ ๒๙ กุมภาพันธ์ ๒๕๕๕ (เป็นข้อบังคับฉบับที่ ๓ และ ๔ ตามลำดับ) ต่อมาได้มีการตราพระราชบัญญัติมหาวิทยาลัยขอนแก่น พ.ศ. ๒๕๕๘ จึงทำให้มหาวิทยาลัยขอนแก่นเป็นมหาวิทยาลัยในกำกับของรัฐ ดังนั้น เพื่อให้การดำเนินงานด้านจรรยาบรรณของมหาวิทยาลัยมีความเหมาะสม จึงได้มีการแก้ไขปรับปรุงข้อบังคับด้านจรรยาบรรณให้สอดคล้องกับการบริหารงานของมหาวิทยาลัย และได้ประกาศใช้ข้อบังคับมหาวิทยาลัยขอนแก่น ว่าด้วยจรรยาบรรณและการดำเนินการด้านจรรยาบรรณของผู้ปฏิบัติงาน มหาวิทยาลัยขอนแก่น พ.ศ. ๒๕๖๐ ประกาศใช้เมื่อวันที่ ๖ กันยายน ๒๕๖๐ ซึ่งเป็นข้อบังคับฉบับที่ใช้บังคับอยู่ในปัจจุบัน
โครงสร้างการดำเนินงานด้านจรรยาบรรณของมหาวิทยาลัยขอนแก่น
การดำเนินงานด้านจรรยาบรรณของมหาวิทยาลัยในปัจจุบันอยู่ภายใต้การดำเนินงานของคณะกรรมการจรรยาบรรณ ประจำมหาวิทยาลัยขอนแก่น (ก.จ.ม.) โดยโครงสร้างการขับเคลื่อนการดำเนินงานด้านจรรยาบรรณ ดังนี้
มหาวิทยาลัยมีมาตรการในการขับเคลื่อนการดำเนินงานด้านจรรยาบรรณให้สอดคล้องตามมาตรฐานจรรยาบรรณที่มหาวิทยาลัยกำหนด ประกอบด้วยการดำเนินงาน ๒ ระดับ ได้แก่
๑) ระดับมหาวิทยาลัย
การดำเนินงานด้านจรรยาบรรณของมหาวิทยาลัยอยู่ภายใต้การดำเนินงานของคณะกรรมการจรรยาบรรณ ประจำมหาวิทยาลัยขอนแก่น (ก.จ.ม.) ซึ่งได้รับแต่งตั้งจากสภามหาวิทยาลัย โดยทำหน้าที่และรับผิดชอบภารกิจการดำเนินงานด้านจรรยาบรรณของผู้ปฏิบัติงาน โดยมีงานวินัยและจรรยาบรรณ กองทรัพยากรบุคคล สำนักงานอธิการบดี เป็นหน่วยงานที่รองรับภารกิจในด้านดังกล่าวโดยตรง ซึ่งอยู่ภายใต้การบริหารงานและกำกับดูแลของฝ่ายทรัพยากรบุคคล
๒) ระดับคณะหน่วยงาน
มหาวิทยาลัยได้กำหนดกลไกด้านการส่งเสริมและกำกับการดำเนินงานด้านจรรยาบรรณของผู้ปฏิบัติงานในระดับส่วนงาน โดยแต่งตั้งคณะกรรมการส่งเสริมและกำกับการปฏิบัติตามจรรยาบรรณ ประจำส่วนงาน ให้ทำหน้าที่ช่วยเหลือการดำเนินงานด้านจรรยาบรรณภายใต้นโยบายการดำเนินงานของคณะกรรมการจรรยาบรรณ ประจำมหาวิทยาลัยขอนแก่น (ก.จ.ม.)
คณะกรรมการจรรยาบรรณ ประจำมหาวิทยาลัยขอนแก่น (ก.จ.ม.)
การดำเนินงานด้านจรรยาบรรณของมหาวิทยาลัยในปัจจุบันอยู่ภายใต้การดำเนินงานของคณะกรรมการจรรยาบรรณ ประจำมหาวิทยาลัยขอนแก่น (ก.จ.ม.) โดยมี ดร.เตช บุนนาค อุปนายกสภามหาวิทยาลัยและกรรมการสภามหาวิทยาลัยผู้ทรงคุณวุฒิ ดำรงตำแหน่งประธาน ก.จ.ม. ชุดปัจจุบัน